جستارهایی در تاریخ و تاریخ‌نگاری

«جستارهایی در تاریخ و تاریخ‌نگاری» (2 جلد) به کوشش حبیب‌الله اسماعیلی، سردبیر و زنده‌یاد منیر قادری، معاون سردبیر «کتاب ماه تاریخ و جغرافیا» که اخیرا به رحمت ایزدی پیوست، منتشر شد. این کتاب حاصل مباحثی در قالب گفت‌گوها و مقاله‌های تخصصی در شماره‌های 104 تا 153 کتاب ماه تاریخ و جغرافیاست.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «کتاب ماه تاریخ و جغرافیا» که اکنون دوازدهمین سال انتشار خود را می‌گذراند، نشریه‌ای است با هدف اطلاع‌رسانی و نقد و بررسی کتاب‌های تاریخی و جغرافیایی و کمک به ارتباط هر چه بیشتر میان پژوهندگان و پدید آورندگان کتاب که به صورت ماهانه از سوی موسسه خانه کتاب منتشر می‌شود.

مجموعه کتاب «جستارهایی در تاریخ و تاریخ‌نگاری» حاصل دسته‌بندی و تبویب گزیده‌ای از مباحثی است که در دو قالب گفت‌وگوها و مقاله‌های تخصصی تألیفی یا ترجمه شده در شماره‌های 104 تا 153 کتاب ماه تاریخ و جغرافیا (از بهمن ماه 1385 تا بهمن ماه 1389) به تناسب موضوع به چاپ رسیده است. کتاب در یک مقدمه و چهار فصل ریشه‌ها، اجتماع در افق تاریخ، مورخان و تاریخ و افق‌های نو تنظیم شده است.

در نخستین مجلد از مجموعه حاضر، مباحث مرتبط با تاریخ اسلام، هویت فرهنگی ایران، ایران و اسلام در تاریخ‌نگاری غربی، عوامل توسعه نایافتگی ایران، تاریخ‌نگاری در شرق و غرب و ایران امروز از مسایلی مرتبط با فلسفه نظری تاریخ و فلسفه علم تاریخ آمده است.

مجلد دوم با فصل چهارم این مجموعه آغاز می‌شود، در فصل چهارم که با عنوان افق‌های نو تنظیم شده مباحثی در زمینه داد و ستد تاریخ و دیگر علوم انسانی، تاریخ‌نگاری فرهنگی، تاریخ‌نگاری اجتماعی، تاریخ‌نگاری اقتصادی، تاریخ‌نگاری نظامی، تاریخ علم، تاریخ‌نگاری زنان، تاریخ‌نگاری دینی، تاریخ و روایت، تاریخ و باستان‌شناسی، تاریخ و رسانه، تاریخ شفاهی، تاریخ‌نگاری و مجلس و قانون‌گذاری و تاریخ اداری ایران گرد آمده است.

علی شجاعی صائین، مدیر عامل موسسه خانه کتاب در پیشگفتار این مجموعه آورده است: در دوره جدید مدیریت خانه کتاب، بررسی و بازنگری در عملکرد مجموعه کتاب‌های ماه، افق‌های جدیدی را گشود که انتشار کتاب ماه تاریخ و جغرافیا در شکل اخیر آن گواه این مدعاست.

دست‌اندرکاران کتاب ماه تاریخ و جغرافیا از شماره 104 به بعد با برنامه‌ریزی منظم و سالانه و محور قرار دادن موضوعی خاص برای هر شماره، که در عمل گاه تا نیمی از فضای نشریه را به خود اختصاص داده، سعی کردند در هر شماره، یکی از مباحث بنیادی یا کاربردی مرتبط با دانش تخصصی تاریخی را از طریق گفت‌وگو با استادان و صاحب‌نظران، تألیف یا ترجمه مقالات تخصصی و همچنین معرفی و نقد کتاب‌های مرتبط با موضوع مورد نظر، به نشریه انسجام بخشند و هر شماره از کتاب ماه را به راهنمای آن موضوع تبدیل کنند.

چاپ نخست مجموعه «جستارهایی در تاریخ و تاریخ‌نگاری» (مجموعه مقالات و گفت‌وگوهای کتاب ماه تاریخ و جغرافیا) تهیه و تنظیم حبیب‌الله اسماعیلی و زنده‌یاد منیر قادری در 1410 صفحه با شمارگان یک هزار نسخه و بهای 28 هزار تومان به کوشش موسسه خانه کتاب منتشر شده است.