بررسی تاریخ اداری ایران در کتاب ماه تاریخ و جغرافیا

جدیدترین شماره «کتاب ماه تاریخ و جغرافیا» با رویکرد «تاریخ اداری ایران» منتشر شد. این ماهنامه تخصصی که به تاریخ اداری ایران در عصر صفویه و دستگاه‌های حکومتی می‌پردازد، به کوشش موسسه خانه کتاب در دسترس علاقه‌مندان تاریخ قرار دارد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در سرسخن کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، «تاریخ اداری و اهمیت آن» نوشته دکتر سید جمال موسوی عضو گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه تهران آمده است.

موسوی نوشته است، با توجه به اینکه نظام مالی و دیوانی قلمرو دستگاه خلافت و حکومت‌های محلی در ایران تا حد زیادی برگرفته و در بسیاری از موارد گرته‌برداری از تشکیلات مالی و اداری ایران پیش از اسلام بود، خواه ناخواه آثار مربوط به این حوزه‌ها بازتاب دهنده میراث ایرانی تشکیلات اداری است.

در بخش گفت‌وگو بحث «نظام اداری ایران» در گفت‌وگو با دکتر رضا شعبانی، استاد تاریخ دانشگاه شهید بهشتی آمده است. وی می‌نویسد: در ایران و در خلال همه ادوار تاریخی، مسوولیت وزارت اعظمی که در ایران قدیم می‌گفتند بزرگ فرمذار یا بزرگ فرماندار یا حتی همان بزرگمهر مشهور، هیشه باید به عهده یک ایرانی باشد. چون می‌تواند با بدنه جامعه در تماس باشد. کلیت جامعه را بشناسد و زبان مردم را بداند.

در بخش نظرگاه، تاریخ اداری ایران در عصر صفویان نوشته دکتر بهروز رضایی‌منش، چیستی کیلومتریک نوشته کوستا، جین لوک دمیولمیستر و کلود دیبلت با ترجمه دکتر هوشنگ خسروبیگی و یزدان فرخی، چاپار در دوره آل بویه به قلم علی یحیایی و درآمدی بر منبع شناسی تاریخ اداری اقتصادی در دوره قاجاریه اثر دل‌آرا مردوخی به رشته تحریر درآمده است.

سازمان اداری خوارزمشاهیان نوشته یزدان فرخی، گل‌نبشته‌های باروی تخت جمشید اثر سیدمهدی موسوی‌نیا و پیش درآمد انقلاب مشروطه به قلم محمد غفوری از بخش‌های کنکاش ماهنامه تخصصی کتاب ماه تاریخ و جغرافیاست.

 در بخش بازتاب نیز درگاه و دیوان صفویان نوشته بهزاد کریمی، سپیده دم دیوان‌سالاری جدید در ایران اثر مرضیه سلیمانی، ولایت فقیه در فقه سیاسی شیعه نوشته دکتر رشید جعفرپور، دفاع مقدس در آیینه پژوهش اثر سید رضا حسینی، تکیه بر باد اثر حسین روحانی‌صدر و روزشمار حزب جمهوری اسلامی اثر مریم غفاری‌ جاهد آمده است.

در یادگارهای ماندگار که معجم‌البدان، روایتی دیگر نوشته دکتر فرزان عزیززاده می‌پردازد. گزارشی یگانه از تاریخ معاصر ایران: حسین محبوبی اردکانی اثر سیدمسعود رضوی در بخش تاریخ‌نگاران آمده است.

نوسازی انقلاب، نوشته مهدی احمدی و مبانی جغرافیای طبیعی اثر ایمان روستا در بخش پرتوهای تلاش آمده است.

همین ماه، خبر کوتاه، رهاورد دیگران، پیشخوان تاریخ (ویژه خلیج فارس)، نمایه و چکیده انگلیسی پایان‌بخش این ماهنامه تخصصی است.

شماره 153 کتاب ماه تاریخ و جغرافیا به سردبیری حبیب‌الله اسماعیلی همراه لوح فشرده فهرست کتاب‌های منتشر شده دی 89 با بهای 1200 تومان به کوشش موسسه خانه کتاب منتشر شده و در دسترس علاقه‌مندان و پژوهشگران تاریخ قرار گرفته است.