پاسخ کارشناسان به سؤالات تاریخ شفاهی

100 سؤال/8

10 نکتۀ کلیدی برای پیش‌مصاحبه، به ترتیب اهمیت: 1. ایجاد رابطۀ اعتماد و کاهش اضطرابِ راوی 2. سنجش توان، آمادگیِ روحی و جسمی و قابلیتِ مصاحبه‌پذیریِ راوی 3. شناختِ حساسیت‌ها، خطوطِ قرمز و محدودیت‌هایِ راوی 4. شناسایی و ارزیابیِ کلیاتِ محتواییِ خاطرات و نقاطِ کورِ روایت 5. تعیینِ خطوطِ اصلی و چارچوبِ منسجمِ مصاحبۀ اصلی 6. آشنایی با ویژگی‌هایِ فردی و سبکِ گفتاریِ راوی 7. یادآوری نکاتِ مهم به راوی، به‌منظورِ آماده‌سازیِ او برای گفت‌وگویِ اصلی 8 . جلبِ رضایتِ آگاهانه و توضیحِ حقوق و انتظاراتِ پروژه برای راوی...

نقش اشیا در روایت شفاهی

فلاسفه هر چیزِ دارای وجود یا دارای قابلیت وجود را شیء (Object) می‌خوانند. این مفهوم می‌تواند در قالب‌های مادی، مفاهیم انتزاعی و حتی احساسات و تجربیات انسانی ظهور و بروز داشته باشد. به عبارت دیگر شیء به دامنه وسیعی از موجودات و پدیده‌ها اشاره دارد که هر کدام ویژگی‌ها و خصوصیاتی دارند و در صورت‌های مختلف قابل درک هستند.

سیصدوهفتادودومین شب خاطره - 2

مجری، راوی دوم را چنین معرفی کرد: حاج حسن ناجی‌راد، متولد فروردین 1343 در شهر مذهبی بروجرد است؛ شهری که فضای دینی و خانوادگی‌اش مسیر زندگی بسیاری از نوجوانان آن روزگار را شکل می‌داد. او نیز در خانواده‌ای مذهبی بزرگ شد؛ خانواده‌ای که یکی از دایی‌هایش روحانی بود و بی‌تردید در شکل‌گیری نگاه مذهبی و انقلابی او اثرگذار شد.

شانه‌های زخمی خاکریز - 26

به سمت خرمشهر حرکت کردیم. اولین بار بود این شهرِ ویران‌شده را می‌دیدم. یک ساختمان سالم پیدا نمی‌شد. بعد از مدتی گردش در مخروبه‌های شهر، یک ساختمان سه‌طبقه را انتخاب کردیم. سقف و دیوارهای ساختمان بر اثر گلوله‌های توپ و خمپاره سوراخ‌های زیادی داشت. قرار شد طبقه همکف آنجا را برای اورژانس ش.م.ر آماده کنیم. طرز ساختمان اورژانس ش.م.ر با اورژانس زخمی‌های غیرشیمیایی تفاوت داشت.

سیصدوهفتادودومین شب خاطره - 1

در آغاز مهر و هم‌زمان با هفته دفاع مقدس، سیصدوهفتادودومین برنامه شب خاطره، 3 مهر 1404 در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد. مجری با خوش‌آمدی گرم برنامه را آغاز کرد و یادآور شد بیش از سی‌وسه سال است این محفل در آغاز هر ماه، چراغ یاد رزمندگان و شهدا را روشن نگه داشته است. در این برنامه حاج حسین صادقی سیروئی، حسن ناجی‌راد و سیدمرتضی آذرهوشنگ خاطرات خود را بیان کردند. همچنین در حاشیه این مراسم، از کتاب «حسین گاردی» به نویسندگی محمدهادی زرگری رونمایی شد. اجرای این شب خاطره را داوود صالحی برعهده داشت.

پاسخ کارشناسان به سؤالات تاریخ شفاهی

100 سؤال/7

اسناد در پژوهش تاریخ شفاهی ستون فقرات تحقیق‌اند و از آغاز تا پایان پژوهشگر را همراهی می‌کنند. در مرحله طراحی، اسناد با معرفی دوره، اشخاص و رخدادهای کلیدی، مبنای طرح پرسش‌های دقیق قرار می‌گیرند. در پیش‌مصاحبه، مطالعه اسناد شناخت پژوهشگر از راوی و میدان را افزایش داده و مانع کلی‌گویی می‌شود. هنگام مصاحبه، ارجاع به اسناد حافظه راوی را فعال کرده، خطاهای زمانی و عددی را آشکار می‌سازد و امکان طرح پرسش‌های جزئی‌تر را فراهم می‌کند.

خاطرات مسعود صمدی

مسعود صمدی، صدا‌بردار گروه روایت فتح، مهمان دویست‌وهفتادوهشتمین برنامه شب خاطره (فروردین 1396) بود. او درباره شهید مرتضی آوینی و گروه روایت فتح خاطره گفت. صمدی گفت: «خاطره‌ای که به یاد دارم در مورد چگونگی ورود من به روایت فتح است. در صدا و سیما به کار صدابرداری مشغول بودم. معمولاً به جبهه می‌رفتم، اما با سازمان نمی‌رفتم. در یکی از روز‌هایی که احتمالاً عملیات کربلای پنج شروع شده بود...

مدیریت مصاحبه‌های تاریخ شفاهی

یکی از مباحث اولیه و مهم در تاریخ شفاهی انتخاب موضوع «طرح تاریخ شفاهی» است. هر چند موضوعات تاریخ شفاهی متعدد و متنوع هستند ولی بهتر است، مصاحبه‌کنندگان در انتخاب موضوع چند اصل مهم را در نظر داشته باشند. نخست این‌که آیا موضوع مورد نظر قابلیت کار و پژوهش دارد؟ دیگر آن‌که آیا دسترسی به مصاحبه‌شوندگان دست اول در این موضوع وجود دارد؟

شانه‌های زخمی خاکریز - 25

اژدر بنگال وسیله‌ای بود که وقتی منفجر می‌شد، سیم خاردار را پودر می‌کرد. ولی کسی که مسئول این اژدر بود به خاطر اینکه زودتر به بچه‌ها برسد و با آ‌نها باشد اژدر را انداخته بود روی زمین و دنبال سر ما آمده بود. اینجا هم آن مجاهد عراقی به داد ما رسید و شروع به پاکسازی سیم خاردارها کرد. آنجا را هم رد کردیم و به کانال دشمن رسیدیم. در کانال، جلو می‌رفتیم و زخمی‌ها را مداوا می‌کردیم.