تاریخ نگری و تاریخ نگاری جنگ ایران و عراق

انقلاب اسلامی و دفاع مقدس دو واقعه مهم تاریخ معاصر ایران است که در تحولات منطقه‌ای و جهانی تأثیر شگرفی بر جای گذاشته است. از بدو پیروزی انقلاب اسلامی محققان و صاحب‌نظران مراکز علمی و امنیتی غرب تلاش‌های پیگیری جهت بررسی ابعاد و پیامدهای انقلاب اسلامی آغاز کردند. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و دفاع مقدس مردم ایران در واقع ادامه انقلاب اسلامی بود. همان مردمی که انقلاب اسلامی را به پیروزی رسانیده بودند در سپیده‌دم پیروزی دفاع از مرزهای ایران را با گوشت و خون و دندان بر دوش گرفتند. کوشندگانی از همان نسل که دفاع از کیان اسلامی را بر عهده گرفتند پس از اتمام جنگ گام در تدوین و نگارش تاریخ دفاع مقدس نهادند

تاریخ شفاهی زندگانی و مبارزات آیت‌الله شهید دکتر بهشتی

با پیروزی انقلاب اسلامی صدایی به گوش ‌رسید که در آن اعتقاد به توحید و به کارگیری آموزه‌های دینی، شرط رسیدن به سعادت بود. باید گفت که پیروزی انقلاب اسلامی، بیش از هر چیز مرهون رشادت‌ها و از خودگذشتگی رهبرانی بود که پیش از ساختن جامعه، به خودسازی پرداخته و درون خود را مزیّن به اخلاق و معنویت کرده بودند. بی‌تردید یکی از برجسته‌ترین این رهبران، «آیت‌الله سید محمّد حسینی بهشتی» است که در تمامی مراحل پرفراز و نشیب مبارزه و نیز در گذار انقلاب نوپای اسلامی از بحران‌های بنیان‌برافکن سال‌های اولیه‌ی پیروزی، نقشی بی‌بدیل داشت.

خاطرات اسدالله تجریشی

انقلاب اسلامی مرهون تلاش مردان و زنانی است که با امید و اعتقاد به پیروزی و استقرار نظام مردمی به جای نظام سلطنتی، سال‌های گرانبهای عمر خود را صرف مبارزه کردند و در این راه انواع مشقت‌ها و شکنجه‌ها را متحمل شدند. مبارزانی که همه می‌دانستند مرگ و اعدام در یک قدمی آنهاست، اما با عزمی راسخ در راه رسیدن به استقلال و آزادی مبارزه کردند. اسدالله تجریشی از مردانی است که دوران سخت، اما باشکوهی از دوران شکل‌گیری مبارزات تا پیروزی انقلاب را گذرانده است. مردی که هم اکنون شصت و نهمین سال عمر خود را سپری می‌کند

رونمایی از کتاب مصاحبه در تاریخ شفاهی

در پنجمین نشست تخصصی تاریخ شفاهی که به همت سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، در مشهد برگزار شد، سه کتاب با موضوع و محوریت مصاحبه در تاریخ شفاهی و تاکید بر این کار در جمع‌آوری خاطرات پیروزی انقلاب و دفاع مقدس رونمایی شدند. به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در پایان مراسم پنجمین نشست تخصصی تاریخ شفاهی و قبل از برگزاری کارگاه پرسش و پاسخ، علیرضا کمری، نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس از این 3 کتاب همزمان رونمایی کرد. نویسنده کتاب "با یاد خاطره" افزود: کتاب تاریخ شفاهی حاصل برگزاری چهارمین نشست‌ تخصصی تاریخ شفاهی در اسفند 1386 و در حوزه هنری تهران است. این کتاب، شامل بحث‌های تئوریک و آموزشی و تجربه شفاهی‌کاران و خاطره‌نگاران در 40 مقاله، 2 سخنرانی و یک مقدمه است

مصاحبه در تاریخ شفاهی

«مصاحبه در تاریخ شفاهی" عنوان کتابی است که به اهتمام واحد تاریخ شفاهی مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگ و ادب پایداری از سوی انتشارات سوره مهر در دست چاپ است و به زودی در دست علاقه‌مندان به این گونه تاریخ‌نگاری قرار خواهد گرفت. این کتاب مجموعه مقالات ارائه شده در چهارمین نشست تخصصی و کارگاه آموزشی تاریخ شفاهی است. موضوع اصلی این کتاب «مصاحبه» است و به مباحثی چون: 1ـ ماهیت مصاحبه در تاریخ شفاهی 2ـ تنگناها و ناگزیرهای مصاحبه‌گر در مصاحبه تاریخ شاهی 3ـ شگردها و شیوه‌های مصاحبه درتاریخ شفاهی 4ـ گستره و ژرفای پرسش‌ها در موضوع مصاحبه

خاطره و گفتمان جنگ

در کتاب «جنگ و خاطره» برای نخستین بار اصطلاح تاریخ‌فرهنگی به کار برده شد؛ اصطلاحی که به‌جرأت می‌توان گفت تا آن زمان به هیچ روی به‌عنوان یکی از واژگان کلیدی ادبیات این موضوع شناخته شده نبود و البته هنوز هم چندان شناخته شده نیست. گرچه همین ناشناختگی تاکنون آن را از آسیب استحاله و تقلیل معنا، که ناشی از فراوانی کاربرد یا کاربردهای نابجا و نارواست، مصون نگاه داشته است. این اصطلاح ناظر بر رویکردهای فرهنگی هر جامعه در زیستن تجربه‌ای است که از سر گذرانده و نیز معرّف صور گوناگون بازنمایی واقعیت آن تجربه است

تبارشناسی هویت جدید ایرانی (عصر قاجاریه و پهلوی اول)

ایرانیان در زمره معماران عصر جدید نبودند و یکی از غایبان بزرگ تاریخ در این دوران محسوب می‌شدند، ولی عصر جدید روزگاری نبود که بتوان از آن کناره گرفت، ناگزیر عصر جدید ما را دربرگرفت. دستاورد و پیامد‌هایش را یک جا برما فرود آورد. هویت عام اجتماعی جدید یا هویت ملی، یکی از هزاران مصنوع جدید مدنیت مغرب زمین بود که بر ما وارد شد و ایرانیت جدید را نمودار ساخت. کتاب تبارشناسی هویت جدید ایرانی (عصر قاجاریه و پهلوی اول) به قلم محمد‌علی اکبری، به موضوع هویت، به‌خصوص هویت عام جامعه‌ای یا هویت ملی که یکی از مهم‌ترین مسائل امروز ایران و ایرانیان است، می‌پردازد. به یقین هویت ایرانی پدیده‌ای دامن‌گستر در تاریخ ایران زمین است، ولی آن‌چه از آن تحت عنوان هویت ملی ایرانیان یاد می‌شود، بی‌گمان پدیده ی نوظهوری است که محصول قرار گرفتن ایران در صحنه ی مناسبات عصر مدرن است

شب موصل

خاطرات اسیر آزاد شده ،محمد حسین منصف،از دوران اسارت در زندان موصل رژیم بعثی عراق با عنوان «شب موصل» منتشر شد. به گزارش ستاد خبر انتشارات سوره مهر،شب موصل مجموعه خاطرات «محمد حسین منصف» از دوران فعالیت گروهک منافقین در شمال کشور و آغاز جنگ تحمیلی و اسارت وی است که کار مصاحبه و تدوین آن توسط حسن شیردل انجام شده است. شب موصل از تولیدات دفتر ادبیان و هنر مقاومت است که در 304 صفحه و با قیمت 4 هزار تومان روانه بازار کتاب شده است

تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی (تاریخ حوزه علمیه قم)

در این کتاب نحوه شکل گیری حوزه علمیه قم و تبدیل آن به یکی از قطبهای علمی ـ آموزشی جهان تشیع با استفاده از خاطرات و مشاهدات کسانی که در متن تحولات و رویدادها حضور داشته، یا از نزدیک شاهد آن بوده اند، بررسی و بیان گردیده است و سعی شده نشان داده شود که چه عواملی دست به دست هم داده اند تا آن حوزه شکل گرفته، نقشی کم نظیر در تاریخ معاصر ایران بازی کند.

تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی(1342 - 1340) جلد دوم

: تحولات و تکاپوهای حوزه علمیه ی قم و اقدامات چهره های شاخص و مبرز آن ، نشانگر پیوند محکم و ژرفی با روند مبارزات سیاسی و فرهنگی مردم مسلمان ایران علیه دستگاه پهلوی دوم است. تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی وضعیت جامعه مذهبی را با دقت به بحث گذاشته است. مرجعیت امام (ره) و نقش فضلا و دیگر مراجع در تثبیت آن، از صفحات خواندنی این کتاب است. همچنین نهضت روحانیون در جریان مبارزه با لایحه ی انجمنهای ایالتی و ولایتی ، از زبان نقش آفرینان آن مورد توجه قرار گرفته است. مبارزات علما در جریان موسوم به انقلاب سفید ، سفر محمدرضا پهلوی به شهر قم ، هجوم به دو مدرسه فیضیه و طالبیه تبریز، به سربازی بردن طلاب و .... از دیگر فصول خواندنی این کتاب به شمار می رود.