فنون تاریخ شفاهی: نحوه برنامه‌ریزی و اجرای مصاحبه‌های تاریخ شفاهی

مصاحبه‌های تاریخ شفاهی اساساً متکی به خاطرات است و خاطره نیز یک ابزار ذهنی برای ضبط گذشته در ذهن و حافظه انسان‌هاست که همواره در برهه زمانی حال و به دست روان انسان شکل می‌گیرد. با تاریخ شفاهی می‌توان فهمید که ارزش‌ها و اَعمال و رفتارهای افراد چگونه وقایع گذشته را شکل داده و گذشته انسان‌ها و جوامع نیز چگونه ارزش‌ها و اَعمال و رفتارهای امروز انسان‌ها را شکل می‌دهند.

نکاتی درباره بایگانی تاریخچه خانواده، قسمت سوم

در هفته‏های گذشته بخش نخست و دوم این مقاله را خواندیم. اینک بخش سوم و آخر آن پیش روی است: خوانندگان ده‏ها سوال خود را درباره چگونگی آرشیو و حفظ تاریخچه خانوادگی خود، به برترام لیونز Bertram Lyons، یکی از بایگانهای مرکز فرهنگ عامه امریکا در کتابخانه کنگره در واشنگتن ارسال کردند.

تاریخ شفاهی و تاریخچة خانوادگی، چند توصیه برای مورخان خانواده

چگونه تاریخ شفاهی به پژوهش دربارة تاریخچة خانوادگی کمک می‌کند؟ ثبت و ضبط تاریخ شفاهی منبعی فوق‌العاده برای مورخان خانوادگی است. این سوابق ممکن است:
• برای مکان‌هایی که نیاکان شما در آن‌جا زندگی و کار کردند، زمینه‌ای گسترده فراهم آورند یا رویدادهای محلی و ملی که در طول عمر خود شاهد آن‌ها بوده‌اند، سبب تکمیل ظاهر و ترکیب منابع سنتی بایگانی‌شده شوند.

تاریخ و زبان‌های تاریخ در مصاحبه تاریخ شفاهی

«این امر در مورد رسانه‌ها نیز صدق می‌کند: آنها حرف می‌زنند، یا چیزی در فضای رسانه‌ای گفته می‌شود، اما به نحوی که احتمال واکنش از هر نقطه‌ای را از بین ببرد. به همین علت است که انقلاب در این حوزه-یا به عبارت بهتر و در یک کلام، انقلاب در همه جا- منحصراً با میدان دادن به امکان بروز واکنش تحقق می‌یابد. با این وجود، حتی پیش‌فرضِ وقوع چنین احتمال ساده‌ای نیز مستلزم ریشه‌کنیِ ساختار کنونی رسانه‌ها و بنیاد مجدد آن بر طرحی نو است.»

تاریخ شفاهی: سمینار روش‌های داستان زندگی

متن پیش روی یک سیلابس یا طرح درس/سمینار تاریخ شفاهی برای رشته انسان‏شناسی است که در نیمسال زمستان 2012 در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آلبرتای کانادا توسط دکتر اندی پالمر (Andie Palmer) ارایه شده است. در این طرح درس همه جزئیات مورد نیاز یک مدرس برای ارایه تاریخ شفاهی در دانشگاه اعم از منابع، تکالیف دانشجو، برنامه سر کلاس، سمینار و .... آمده است. البته روشن است که منابع این سیلابس متناسب با موضوعات مبتلابه در کانادا انتخاب شده‏اند.

تاریخ شفاهی در دبیرستان

تاریخ شفاهی، در بیشتر مدارس آمریکایی در قالب بخشی از درس تاریخ وجود دارد. آنچه در ادامه آمده است نمونه‏ای از این دست است که مرکز طرح حفظ تاریخ آرکانزاس در آمریکا برای استفاده در دبیرستان ها ارایه کرده است. ارایه جزئیات فعالیت ها، شرح منابع، محتوی هرجلسه، وظایف دانش آموزان و آموزگاران، معرفی فرم ها و ... همه نکاتی هستند که در این نمونه به خوبی قابل رؤیت است. امید داریم این نمونه بتواند پس از بومی‏سازی کمکی باشد برای تنظیم سرفصل‏های واحد درسی تاریخ شفاهی در مدارس داخلی.

روند مصاحبه ویدیویی مرکز تاریخ شفاهی دانشگاه کلمبیا

در 15 سال گذشته، 500 ساعت تاریخ شفاهی با کیفیت پخش ویدیویی، روش‏های سنتی تاریخ شفاهی – که در آن تناسب و تحقیق دو هسته‏ی اصلی مصاحبه هستند – با فضای استودیویی تطبیق داده شدند. مصاحبه‏ها درباره تاریخ شرکت کارنگی Carnegie Corporation بودند که با مجموعه مصاحبه‏هایی با صاحب امتیازان کارنگی در آفریقای جنوبی، شامل اسقف اعظم بازنشسته دزموند توتو، و مصاحبه شرح زندگی جیمی کارتر که در آتلانتا با وی صورت گرفت، به اوج رسید. ورود ویدیو(تصویر) به فرآیند تاریخ شفاهی اغلب با مجموعه مصاحبه‏های صوتی همراه است که پیش از تعیین زمان جلسه ویدیویی، به صورت متن در آمده و به مصاحبه‏شونده بازگردانده می‏شود.

سرفصل‏های درس تاریخ شفاهی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی

ارایه درسی با عنوان یا با محتوای تاریخ شفاهی، در بیشتر دانشگاه‏های معتبر جهان در دانشکده‏های علوم اجتماعی یا انسانی وجود دارد. آنچه در ادامه آمده است نمونه‏ای از این دست است که در نیمسال زمستان 2010-2011 در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی (بنیاد شوآ( از سوی یکی از استادان گروه مطالعات جنسیت در دانشکده علوم اجتماعی ارایه شده و به واسطه میان رشته‏ای بودن ماهیت این درس از سوی گروه تاریخ نیز مورد استفاده قرار گرفته است. سرفصل‏های این درس دو واحدی برای 12 هفته در مقطع کارشناسی ارشد در نظر گرفته شده است. ارایه جزئیات، شرح منابع، محتوی هرجلسه، وظایف دانشجویان و نحوه اعطای امتیاز به آنها نکاتی است که در این نمونه به خوبی قابل رؤیت است. امید داریم این نمونه بتواند پس از بومی‏سازی کمکی باشد برای تنظیم سرفصل‏های واحد درسی تاریخ شفاهی در دانشگاه‏های داخلی.

فناوری تصویری به حفظ تاریخ شفاهی کمک می‌کند

تاریخ شفاهی می‌تواند ارزشمندترین وسیله برای حفظ تاریخ محلی یک منطقه باشد. تاریخ شفاهی مجموعه اطلاعات تاریخی از طریق مصاحبه با منابع دانا با استفاده از نوارهای صوتی و نوار ویدیویی است.

به اشتراک گذاشتن تاریخ شفاهی بین نسل‏ها

به اشتراک گذاشتن تاریخ شفاهی بین نسل‌ها راهی مهم برای حفظ داستان‏هایی است که ممکن است از دست برود و به نسل‌های بعدی نرسد. در ادامه چند ایده برای در نظر گرفتن آورده شده اند: از فرصت استفاده کنید و با بستگانتان ملاقات کنید. در بسیاری از مواقع آن‌ها بینش‌های مهمی درباره تاریخ و نحوه به وجود آمدن خانواده دارند. با صحبت کردن درباره تاریخ خانوادگی مشترکتان با خویشاوندانی که خوب نمی‌شناسیدشان بیشتر آشنا شوید. بیرون آوردن آلبوم‌های عکس خانوادگی قدیمی می‌تواند واقعاً به فهمیدن اینکه با خویشاوندانتان چه رابطه‌ای دارید و از کجا آمده اید کمک کند.