تاریخ شفاهی: سمینار روش‌های داستان زندگی

متن پیش روی یک سیلابس یا طرح درس/سمینار تاریخ شفاهی برای رشته انسان‏شناسی است که در نیمسال زمستان 2012 در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آلبرتای کانادا توسط دکتر اندی پالمر (Andie Palmer) ارایه شده است. در این طرح درس همه جزئیات مورد نیاز یک مدرس برای ارایه تاریخ شفاهی در دانشگاه اعم از منابع، تکالیف دانشجو، برنامه سر کلاس، سمینار و .... آمده است. البته روشن است که منابع این سیلابس متناسب با موضوعات مبتلابه در کانادا انتخاب شده‏اند.

تاریخ شفاهی در دبیرستان

تاریخ شفاهی، در بیشتر مدارس آمریکایی در قالب بخشی از درس تاریخ وجود دارد. آنچه در ادامه آمده است نمونه‏ای از این دست است که مرکز طرح حفظ تاریخ آرکانزاس در آمریکا برای استفاده در دبیرستان ها ارایه کرده است. ارایه جزئیات فعالیت ها، شرح منابع، محتوی هرجلسه، وظایف دانش آموزان و آموزگاران، معرفی فرم ها و ... همه نکاتی هستند که در این نمونه به خوبی قابل رؤیت است. امید داریم این نمونه بتواند پس از بومی‏سازی کمکی باشد برای تنظیم سرفصل‏های واحد درسی تاریخ شفاهی در مدارس داخلی.

روند مصاحبه ویدیویی مرکز تاریخ شفاهی دانشگاه کلمبیا

در 15 سال گذشته، 500 ساعت تاریخ شفاهی با کیفیت پخش ویدیویی، روش‏های سنتی تاریخ شفاهی – که در آن تناسب و تحقیق دو هسته‏ی اصلی مصاحبه هستند – با فضای استودیویی تطبیق داده شدند. مصاحبه‏ها درباره تاریخ شرکت کارنگی Carnegie Corporation بودند که با مجموعه مصاحبه‏هایی با صاحب امتیازان کارنگی در آفریقای جنوبی، شامل اسقف اعظم بازنشسته دزموند توتو، و مصاحبه شرح زندگی جیمی کارتر که در آتلانتا با وی صورت گرفت، به اوج رسید. ورود ویدیو(تصویر) به فرآیند تاریخ شفاهی اغلب با مجموعه مصاحبه‏های صوتی همراه است که پیش از تعیین زمان جلسه ویدیویی، به صورت متن در آمده و به مصاحبه‏شونده بازگردانده می‏شود.

سرفصل‏های درس تاریخ شفاهی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی

ارایه درسی با عنوان یا با محتوای تاریخ شفاهی، در بیشتر دانشگاه‏های معتبر جهان در دانشکده‏های علوم اجتماعی یا انسانی وجود دارد. آنچه در ادامه آمده است نمونه‏ای از این دست است که در نیمسال زمستان 2010-2011 در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی (بنیاد شوآ( از سوی یکی از استادان گروه مطالعات جنسیت در دانشکده علوم اجتماعی ارایه شده و به واسطه میان رشته‏ای بودن ماهیت این درس از سوی گروه تاریخ نیز مورد استفاده قرار گرفته است. سرفصل‏های این درس دو واحدی برای 12 هفته در مقطع کارشناسی ارشد در نظر گرفته شده است. ارایه جزئیات، شرح منابع، محتوی هرجلسه، وظایف دانشجویان و نحوه اعطای امتیاز به آنها نکاتی است که در این نمونه به خوبی قابل رؤیت است. امید داریم این نمونه بتواند پس از بومی‏سازی کمکی باشد برای تنظیم سرفصل‏های واحد درسی تاریخ شفاهی در دانشگاه‏های داخلی.

فناوری تصویری به حفظ تاریخ شفاهی کمک می‌کند

تاریخ شفاهی می‌تواند ارزشمندترین وسیله برای حفظ تاریخ محلی یک منطقه باشد. تاریخ شفاهی مجموعه اطلاعات تاریخی از طریق مصاحبه با منابع دانا با استفاده از نوارهای صوتی و نوار ویدیویی است.

به اشتراک گذاشتن تاریخ شفاهی بین نسل‏ها

به اشتراک گذاشتن تاریخ شفاهی بین نسل‌ها راهی مهم برای حفظ داستان‏هایی است که ممکن است از دست برود و به نسل‌های بعدی نرسد. در ادامه چند ایده برای در نظر گرفتن آورده شده اند: از فرصت استفاده کنید و با بستگانتان ملاقات کنید. در بسیاری از مواقع آن‌ها بینش‌های مهمی درباره تاریخ و نحوه به وجود آمدن خانواده دارند. با صحبت کردن درباره تاریخ خانوادگی مشترکتان با خویشاوندانی که خوب نمی‌شناسیدشان بیشتر آشنا شوید. بیرون آوردن آلبوم‌های عکس خانوادگی قدیمی می‌تواند واقعاً به فهمیدن اینکه با خویشاوندانتان چه رابطه‌ای دارید و از کجا آمده اید کمک کند.

درباره افزایش دسترسی ناشنوایان به تاریخ شفاهی

در این مقاله کوشش شده است تا گام‌هایی را که برای افزایش دسترسی ناشنوایان به تاریخ شفاهی می‌توان برداشت، معرفی و بررسی کنیم. توصیه‌های مذکور به کسانی ارائه می‌شوند که در کار ضبط تاریخ شفاهی و اشاعه آثار آن دخالت دارند. هدف از توصیه‌های ما در این مقاله تخفیف مشکلات چند میلیون آمریکایی است که به علت ابتلا به اختلالات شنوایی، قادر به درک و فهم گفتار نیستند.

نقش زبان بدن در مصاحبه تاریخ شفاهی

حرکات بدنی و ارتباطات غیرکلامی در مصاحبه تاریخ شفاهی نقش بسزایی در برقراری ارتباط بین مصاحبه‌گر و مشارکت‌کننده دارد. حتی جنبه‌هایی از این حرکات می‌توانند نقشی اساسی‌تر از مهارت‌های کلامی در برقراری ارتباط ایفا کنند.

روند مصاحبه‏‌های صوتی ضبط شده در مرکز تاریخ شفاهی کلمبیا

وقتی یک طرح سازماندهی و تأمین بودجه می‏شوند، روند عادی ما آن است که کادر لازم برای آن را اعم از مصاحبه‏کننده ‏یا مشاور یا کارمند پاره وقت برای پژوهش و انجام مصاحبه‏ها فراهم کنیم. در به کار گیری مصاحبه‏کنندگان ما دنبال متقاضیانی هستیم که دانش مرتبط با موضوع مورد پژوهش و تجربه مصاحبه را داشته باشند.

طرحی نو در تاریخ شفاهی

تاریخ شفاهی خانوادگی، امکانی برای گفتگوی نسل‏ها(قسمت اول): پدرمن متولد 1295 شمسی و سرباز دوره رضاشاهی است. تقریباً تکیه کلام او در هر گفتگویی از خاطراتش، افتخار خدمت سربازی در آن سال‏هاست. از نظم آهنین و نظامی‏وار آن دوره بسی خاطرات دارد و با حسرت از دست دادن آن نظم، تاکید می‏کند: «هرگز آن امنیت دیگر تکرار نشد». او همچنین نقل می‏کند که پدر بزرگش-شاید هم پدر پدربزرگش- از مهاجران آسیای میانه- عشق‏آباد ترکمنستان- به خراسان شمالی بودند.